Phong trào startup đang trở thành xu hướng đáng khuyến khích. Nhưng vấn đề mà các startup trẻ gặp phải là nguồn vốn. Để kêu gọi đầu tư thành công thì cần định giá chính xác giá trị doanh nghiệp của mình. Một khoản đầu tư chỉ tốt khi startup được định giá đúng. Vậy cách nào để định giá startup đúng chuẩn? Hãy cùng Isaac tìm hiểu các phương pháp định giá startup nhanh chóng mà vẫn đúng trong bài viết này.

Startup là gì?

Startup là thuật ngữ chỉ về những công ty đang trong giai đoạn bắt đầu kinh doanh nói chung; nó thường được dùng với nghĩa hẹp chỉ các công ty công nghệ trong giai đoạn lập nghiệp. Công ty Startup là một tổ chức được thiết kế nhằm cung cấp sản phẩm và dịch vụ trong những điều kiện không chắc chắn nhất.

phuong-phap-dinh-gia-startup

Các đơn vị Startup thường có nguồn kinh phí hoạt động eo hẹp nhưng chi phí lại rất cao. Do đó, phần lớn Startup này thường không ổn định; và mất khoảng thời gian dài để thu hút, gọi vốn từ các nhà đầu tư. Vì thế mà các startup cần định giá để gọi nguồn đầu tư. Vậy phương pháp nào dùng để định giá của startup?

Về lý thuyết, giá trị của một tài sản tài chính là giá trị chiết khấu của dòng tiền trong tương lai. Nhưng việc dự đoán dòng tiền trong tương lai của một startup lại không thật sự đáng tin cậy. Phương pháp này sẽ chính xác và đáng tin cậy với các doanh nghiệp đã phát triển lâu năm. Với các startup mới tham gia, hãy thử sử dụng một trong những phương pháp dưới đây.

Phương pháp định giá startup theo giai đoạn

Đây là phương pháp định giá starup dễ nhất mà các doanh nghiệp có thể sử dụng: Định giá một startup theo giai đoạn phát triển. Startup càng tiến triển được xa bao nhiêu, phát triển nhiều thế nào; thì rủi ro càng ít lại và họ được định giá càng cao.

Các nhà đầu tư trong giai đoạn sớm như nhà đầu tư thiên thần (Angel Investor) và quỹ đầu tư mạo hiểm (Venture Capital Fund) là hai đối tượng phổ biến được trông đợi nhiều nhất. Họ sẽ đầu tư cho startup trong giai đoạn lên ý tưởng; kế hoạch kinh doanh thú vị và có nguyên mẫu sản phẩm được quản lý bởi một người quản lý chính.

Và giá trị của startup sẽ càng tăng nếu họ có lộ trình các giai đoạn phát triển rõ ràng; và chứng minh được ý tưởng kinh doanh của họ có hiệu quả và tạo ra lợi nhuận.

Phương pháp bội số doanh thu

Phương pháp này thường sử dụng thông tin tương quan giữa các công ty trong ngành để đưa ra tiêu chuẩn ước lượng định giá cho các startup. Các nhà đầu tư sẽ tìm kiếm các công ty có mô hình tương tự như startup đang định giá với các thông tin như:

  • Giá trị của các công ty đó (Enterprise Value – EV)
  • Thu nhập của các công ty đó (Earnings)

dinh-gia-startup

Các nhà đầu tư sẽ thống kê mối quan hệ trung bình giữa thu nhập và định giá của những công ty đó, rồi áp dụng định giá cho startup. Tỉ số thường được sử dụng nhiều nhất là EV / EBITDA – Tỉ số giữa Giá trị doanh nghiệp trên Thu nhập trước lãi vay, thuế và khấu hao.

Ví dụ trung bình các công ty trong thị trường này có tỉ số EV/EBITDA là 5x. Và EBITDA của startup là 1 triệu USD, thì định giá pre-money của startup đó là 5 triệu USD. Tỉ số EV / EBITDA không cố định mà biến động liên tục qua thời gian; phụ thuộc vào tình hình kinh doanh trung bình của các công ty trong ngành.

Định giá startup theo kiểu Berkus

Phương pháp này được xây dựng dựa trên giá trị bằng tiền của 5 yếu tố thành công chính của startup: ý tưởng, công nghệ, chất lượng nhóm điều hành, quan hệ chiến lược, khả năng triển khai sản phẩm và bán hàng.

Phương pháp định giá này dùng để áp dụng cho các công ty khởi nghiệp chưa có doanh thu và định giá cơ bản dựa trên sự phát triển của startup. Nó được tiến hành định giá dựa theo sự phát triển trong thời gian gần. Giá trị cao nhất là 2 triệu USD (hoặc nhiều trường hợp lên tới 2,5 triệu USD). Người định giá chỉ cần thêm 0.5 triệu USD cho mỗi giai đoạn phát triển thêm của startup.

Phương pháp định giá theo giá trị phạm vi giới hạn

Xác định nguồn vốn Startup cần

Thông thường một startup mới hoạt động kinh doanh cần khoảng 500.000 USD để hoạt động 18 tháng; và có đủ động lực để phát triển tiếp. Tùy vào các giai đoạn mà các nhà đầu tư không nên cố gắng thoả thuận dưới mức này; bởi điều đó có thể hạn chế hoạt động kinh doanh của startup, kéo theo nguy cơ thất bại.

phuong-phap-dinh-gia-startup-nhanh

Nhà đầu tư muốn nhận bao nhiêu?

Việc đầu tư vào các startup cần đem lại lợi ích. Vì thế mà startup cần đem lại giá trị cho nhà đầu tư. Các nhà đầu tư có thể dùng đến tỉ lệ cổ phần chia cho người đầu tư = new funding/post-money valuation để xác định giá trị của một startup.

Trong đó:

  • Pre-money valuation là giá trị công ty trước khi gọi vốn.
  • Post-money valuation là giá trị công ty sau khi gọi vốn.
  • New funding là số vốn gọi được thêm trong vòng mới.
  • Post-money valuation = pre-money valuation + new funding

Yếu tố quan trọng trong định giá một startup

Việc đánh giá, xác định giá trị của một công my mới startup thường phụ thuộc vào 2 yếu tố:

  • Khả năng hiện thực hóa kế hoạch kinh doanh của người sáng lập và điều hành: Người sáng lập và điều hành càng có nhiều kinh nghiệm khởi nghiệp, càng có kinh nghiệm trong lĩnh vực mà mình theo đuổi càng được đánh giá cao.
  • Tại thời điểm định giá, startup đó đạt được tốc độ tăng trưởng như thế nào đối với những chỉ tiêu hoạt động trọng yếu (KPI) tương ứng với lĩnh vực hoạt động của doanh nghiệp đó. Ví dụ: đối với các startup dựa trên cơ sở người dùng như WhatsApp, Zalo, Facebook thì nhà đầu tư sẽ xem xét tốc độ phát triển người dùng (user growth) qua thời gian.

Nhìn chung việc định giá startup ở bất kỳ giai đoạn nào trong vòng đời của nó cũng đều rất khó khăn. Các phương pháp kể trên mà Issac chia sẻ hy vọng sẽ giúp nhà sáng lập startup và cả nhà đầu tư có cái nhìn rõ hơn về giá trị của startup.

Ngoài ra bên cạnh việc định giá, còn rất nhiều yếu tố khác cần được cân nhắc khi muốn đầu tư vào một startup. Nhưng với một cơ hội đầu tư vào startup, đầu tiên vẫn cần phải định giá được giá trị của nó trước và xem xét tới những yếu tố tiếp theo để đưa ra quyết định.

Hãy đánh giá!